Als we met leidinggevenden in trainingen of in coaching kijken naar hun rol als leidinggevende gebruiken we vaak een sheet met een heleboel verschillende foto’s en symbolen, en we vragen mensen dan welk plaatje de perfecte leider symboliseert en waarom?

Goed/fout

Uiteraard komen mensen er heel snel achter dat er niet één goede of slechte afbeelding is. Voor elke foto is wel een reden aan te geven waarom net dit symbool staat voor zowel negatieve als positieve aspecten van leiderschap.

De sheet is dus niet bedoeld als goed/fout vraag, maar  is wel belangrijk om mensen te laten nadenken over hun eigen visie op leiderschap; wat doet een leider en wat doet hij net niet, wanneer doen de mensen in zijn team het in zijn ogen goed, wanneer doet hij het goed in de ogen van de mensen van zijn team, of in de ogen van zijn directie? Hoe staat deze leider ten opzichte van zijn team?

Deze oefening helpt leidinggevenden om woorden te geven aan hun visie op leiderschap. Door met andere leidinggevenden hierover van gedachten te wisselen kan het zo maar zo zijn dat iemand zo ontdekt dat zijn visie een totaal andere is dan die van een collega-leidinggevende bij dezelfde organisatie.

Wij geven geen sjabloon voor de perfecte rolopvatting, maar we hebben wel wat voorbeelden van rolopvattingen die in de praktijk niet zo effectief zijn. De 3 m’s bijvoorbeeld: mama, mol en macho.

Het positieve van de rolopvatting mama is liefde, verbondenheid en zorgzaamheid. Wat je vaak ziet bij leidinggevenden die zichzelf zien als moeder van het team is dat zij, vanuit goede intentie, vaak te veel taken van hun medewerkers overnemen, en te weinig terugvragen. Samenwerken is geven en nemen; niet alleen maar geven.

De mol is een prachtig, ijverig en heel zacht dier, maar is meestal niet zichtbaar en gaat moeilijkheden het liefst uit de weg. Een leidinggevende die als mol acteert is ook niet zichtbaar, en voelt misschien heel goed wat er nodig is of wat er anders moet, maar zal daar geen actie op ondernemen. Het is zinvoller om als leidinggevende oog te hebben voor je medewerkers; niet alleen voor hun werk , maar ook voor wie ze zijn. Dat betekent tijd nemen om hun verlangens, hun angsten, hun verleden en hun toekomstideeën te leren kennen. Hoe beter je hen begrijpt, hoe beter je hen ook kunt begeleiden bij het verder ontwikkelen van hun potentieel.

De macho is overtuigd van zichzelf, kan alles (denkt hij) en vertelt graag aan anderen  hoe ze iets moeten doen. Er zijn presidenten van grootmachten die zich als macho-leider gedragen en waar dit gedrag door de inwoners ook geaccepteerd wordt. In een Nederlandse setting is macho leiderschap niet effectief. Om als organisatie klantgericht  en wendbaar te kunnen zijn wil je zoveel mogelijk gebruik maken van de capaciteiten van de medewerkers; als jij als macholeider zo goed weet hoe het moet dan worden je medewerkers waarschijnlijk net  passiever. In plaats van oplossingen aan te bieden en je kennis tentoon te spreiden, kun je beter je ego opzij zetten en je teamleden helpen om nieuwe opties te verkennen. Hun oplossingen zullen niet altijd zijn wat je zelf voor ogen had, maar met jouw steun kunnen ze tot ideeën komen die misschien zelfs beter zijn dan jouw oplossing. Medewerkers zullen bovendien meer gemotiveerd zijn om een oplossing te implementeren als ze die zelf bedacht hebben.

meer weten?

Wil je meer weten over leiderschap? neem gerust eens contact met ons op om te kijken wat wij voor jou of voor jouw organisatie kunnen betekenen.